Τα μουστάκια της γάτας

Τα μουστάκια της γάτας είναι μακριές, χοντρές και εύκαμπτες τρίχες που βρίσκονται πάνω στο πρόσωπό της. Είναι τοποθετημένα σε οριζόντιες γραμμές αριστερά στο πρόσωπό της, στην φουσκωμένη περιοχή ανάμεσα στις πάνω γωνίες του στόματος και τις εξωτερικές πλευρές της μύτης της. Τα μουστάκια, όπως το τρίχωμα και τα νύχια της, πέφτουνε και αντικαθίστανται.

Μια γάτα έχει 24 κινούμενα μουστάκια, 12 σε κάθε πλευρά της μύτης (μερικές γάτες μπορεί να έχουν περισσότερα). Είναι πάνω από 2 φορές πιο παχιά από το κανονικό τρίχωμα της γάτας και βρίσκονται τοποθετημένα σε βάθος 3 φορές μεγαλύτερο μέσα στον ιστό της γάτας. Είναι εφοδιασμένα με πολλά νεύρα στις άκρες τους και δίνουν τρομερά λεπτομερείς πληροφορίες για τις κινήσεις του αέρα, την ατμοσφαιρική πίεση, και οτιδήποτε αγγίζουν. Ουσιαστικά βοηθούν τη γάτα να «νιώσουν» την περιοχή γύρω τους. Είναι τόσο ευαίσθητα που μπορούν να ανιχνεύσουν την παραμικρή αλλαγή πορείας σε ένα αεράκι. Τη νύχτα για παράδειγμα, αυτό βοηθάει την γάτα να κινείται απαρατήρητη σε ένα δωμάτιο χωρίς να πέφτει πάνω στα αντικείμενα. Πώς συμβαίνει αυτό; Ο αέρας που βρίσκεται σε ένα δωμάτιο αλλάζει ανάλογα με το πως είναι τοποθετημένα τα έπιπλα. Όταν η γάτα περπατάει μέσα στο δωμάτιο και πλησιάζει τον καναπέ, θα καταλάβει προς ποια κατεύθυνση πρέπει να γυρίσει, βασισμένη στο ρεύμα αέρα γύρω από τον καναπέ.

Ο επιστημονικός όρος για τα μουστάκια είναι vibrissae, ένας όρος που υποδηλώνει την απίστευτη ευαισθησία τους στις δονήσεις του αέρα. Καθώς ο αέρας στροβιλίζεται γύρω από τα αντικείμενα, τα μουστάκια δονούνται επίσης. Οι γάτες λαμβάνουν μηνύματα για αυτές τις δονήσεις, με τα οποία λαμβάνουν την παρουσία, το μέγεθος και το σχήμα των αντικειμένων χωρίς να τα δουν ή να τα αγγίξουν. Τα μουστάκια είναι επίσης πολύ καλά εργαλεία για κηνύγι. Μια γάτα της οποίας τα μουστάκια έχουν καταστραφεί μπορεί να δαγκώσει το λάθος μέρος του ποντικού που έχει επιτεθεί, πράγμα που σημαίνει ότι τα μουστάκια δίνουν σήματα στη γάτα και παρέχουν ζωτικές πληροφορίες για το σχήμα και την δραστηριότητα του θύματός τους. Επίσης, τα μουστάκια βοηθούν τις γάτες στην όσφρηση.

Εκτός από τις αισθητήριες ιδιότητές τους, τα μουστάκια μιας γάτας είναι ένας καλός δείκτης της διάθεσής της. Όταν μια γάτα είναι θυμωμένη ή βρίσκεται σε άμυνα, τα μουστάκια τραβιούνται προς τα πίσω. Όταν η γάτα είναι χαρούμενη, εκδηλώνει περιέργεια ή νιώθει γεμάτη, τα μουστάκια της είναι πιο χαλαρά και τραβηγμένα προς τα μπρος.

Η βασική λειτουργία τους, παρόλα αυτά, είναι να βοηθάει την γάτα να κρίνει αν χωράει η όχι να περάσει από ένα άνοιγμα. Τα μουστάκια μιας γάτας πιάνουν έκταση ίση περιπου με το φάρδος του σώματος. Οι άκρες τους είναι πολύ ευαίσθητες στην πίεση. Θα έχετε ίσως δει μια γάτα να βάζει και να βγάζει το κεφάλι της σε ένα άνοιγμα πριν περάσει ολόκληρη μέσα από αυτό. Οι γάτες δεν έχουν κανονικό κλειδοκόκαλο όπως οι άνθρωποι. Αυτό τις βοηθάει να περνάνε πολύ άνετα από στενά ανοίγματα που χωράει μόνο το κεφάλι τους.

Ωστόσο τα μουστάκια ενοχλούν τη γάτα, ειδικά όταν προσπαθεί να φάει μέσα από ένα μπολ. Τα άκρα από τα μουστάκια που ακουμπούν τις πλευρές του μπολ, μεταφέρουν ενοχλητικά αισθήματα στον εγκέφαλό τους, πράγμα που καθιστά δύσκολο για αυτές να συνεχίσουν να τρώνε.

Τα μουστάκια είναι υπερβολικά ευαίσθητα καθώς είναι πολύ στενά συνδεδεμένα με το νευρικό σύστημα. Οποιαδήποτε καταστροφή τους προκαλεί στη γάτα ενόχληση και μπορει να μπερδευτεί ή να αποπροσανατολιστεί. Ποτέ λοιπόν δεν επιτρέπεται να τα αφαιρούμε και ποτέ δεν επιτρέπεται να τα καθαρίζουμε! Οι γάτες τα καθαρίζουν από μόνες τους.

Όταν τα γατάκια καθαρίζονται από τη μαμά τους, αυτή καταλάθος μπορεί να μασήσει κάποια και να τα βγάλει, αλλά αυτό είναι φυσιολογικό. Τα νέα μουστάκια θα αναπτυχθούν πολύ γρήγορα.

Εκτός από τα μουστάκια που βρίσκονται στο πρόσωπο, η γάτα έχει μικρότερες τρίχες που μοιάζουν με μουστάκια πάνω από τα φρύδια της, στο πηγούνι, και πίσω από τα μπροστινά πόδια.